Giai đoạn chuyển mùa là thời điểm cha mẹ lo lắng trẻ ho, sổ mũi, sốt, quấy khóc rồi bỏ ăn, sụt cân… Nhiều phụ huynh tự ý dùng kháng sinh trị nhiễm khuẩn hô hấp cho trẻ, song lại khiến bệnh diễn tiến xấu hơn. Việc dùng sai cách sẽ dẫn đến tình trạng kháng kháng sinh. Những bệnh hô hấp thông thường trở nên khó chữa khi bệnh nhân kháng thuốc. Theo chuyên gia, dưới đây là 2 sai lầm nghiêm trọng, cần được cha mẹ quan tâm và thay đổi.
Tự ý đổi thuốc khi không được bác sĩ chỉ định
Thuốc điều trị cần thời gian và liều lượng phù hợp để có kết quả tốt nhất. Song không ít mẹ cho con uống kháng sinh 2-3 ngày chưa thuyên giảm, sẽ nghĩ đến việc đổi loại có hàm lượng cao hơn. Việc đổi kháng sinh liên tục sẽ làm cho trẻ phải đối diện với 2 nguy cơ. Đầu tiên là kháng thuốc vì dùng không đúng cách, không đủ liều. Thứ hai là nguy cơ chọn sai kháng sinh, bởi mỗi loại chỉ có thể ngăn chặn sự phát triển hoặc tiêu diệt một số vi khuẩn nhất định.
Mẹ nên tuân theo chỉ định của bác sĩ điều trị về việc chọn kháng sinh, liều lượng, khi nào rút ngắn khoảng cách liều, khi nào cần phối hợp thuốc... để mang lại hiệu quả và giảm thiểu tác dụng phụ của thuốc.
Ngưng kháng sinh khi chưa hết liệu trình
Cha mẹ thấy trẻ điều trị khoảng 2-3 ngày, bệnh có dấu hiệu thuyên giảm sẽ ngừng thuốc dù chưa hết liệu trình bác sĩ kê. Kết quả là bệnh dễ tái phát, vi khuẩn còn sống sót trở nên đề kháng với kháng sinh. Đó là lý do các phụ huynh than phiền tại sao trẻ bệnh đi bệnh lại, cảm ho, sổ mũi thường xuyên.
Bác sĩ Nguyễn Tiến Dũng - nguyên Trưởng khoa nhi, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, trong tháng 6-7 vừa qua, bệnh viện này tiếp nhận nhiều bé ho và sổ mũi rồi biến chứng viêm phổi, lúc đó cần phải sử dụng kháng sinh. Nhiều cha mẹ xót con quấy khóc khi uống thuốc, nên thấy tình trạng ho giảm là tự ý ngưng. Trong khi theo toa thuốc của bác sĩ, kháng sinh cần được uống đúng và đủ liều, liên tục trong một tuần, ngay cả khi các triệu chứng thuyên giảm để đảm bảo vi khuẩn bị tiêu diệt hoàn toàn.
Chính vì thực tế đó mà lần sau, khi trẻ mắc các bệnh nhiễm khuẩn, có thể phải dùng đến kháng sinh phổ rộng, thế hệ sau, đắt tiền hơn, nhiều tác dụng phụ hơn. Lúc này, liệu pháp kháng sinh phổ hẹp thông thường trong hướng dẫn y học không còn hiệu quả nữa.
Liệu trình điều trị kháng sinh ngắn ngày
Bác sĩ Nguyễn Tiến Dũng cho biết: "Trong nhiễm khuẩn hô hấp cấp tính, khoảng 30- 60% người bệnh không tuân thủ đúng liệu trình kháng sinh, nhất là khi thời gian điều trị từ 7 ngày trở lên. Điều này khiến bệnh không khỏi hẳn, chỉ hết triệu chứng lâm sàng mà không tiêu diệt sạch vi khuẩn gây bệnh. Do đó, bệnh dễ tái phát, khi tái phát có thể diễn tiến nặng, khiến người bệnh đáp ứng điều trị kém".
Chị Mỹ Thuận, một bà mẹ 2 con cũng chia sẻ, việc cho trẻ uống thuốc gặp nhiều khó khăn vì chúng bất hợp tác, khóc, hoảng sợ, trớ ói. Vì vậy, khó bảo đảm đúng liều dùng, thời gian điều trị càng dài thì càng mệt mỏi. Việc cho bé đầu uống thuốc là nỗi ám ảnh. Với "tập hai", chị rút kinh nghiệm, bày trò chơi và dùng nhiều chiêu trò để bé dễ uống thuốc hơn. Thế nhưng, thuốc vẫn là cơn ác mộng của cả 2 con.
Sau khi chia sẻ khó khăn trên với bác sĩ, bé được kê đơn liệu trình điều trị kháng sinh ngắn ngày (3-5 ngày). Đây cũng là xu hướng mới trong điều trị nhiều bệnh lý nhiễm khuẩn ở trẻ em. Ưu điểm chính gồm dễ tuân thủ liệu trình, điều trị hiệu quả, giảm thiểu nguy cơ kháng kháng sinh cho trẻ. Ngoài ra, sử dụng kháng sinh liệu trình ngắn ngày cũng bớt tốn kém chi phí hơn, hạn chế tác dụng phụ và sự tích tụ độc tố trong cơ thể bệnh nhi, mang lại tâm lý thoải mái hơn cho cả trẻ lẫn phụ huynh.
Cha mẹ nên tuân thủ liệu trình, liều lượng kháng sinh điều trị để bảo đảm sức khỏe cho trẻ. Tuyệt đối không tự ý mua kháng sinh, ngưng thuốc khi chưa hết liệu trình, tự ý đổi thuốc không qua chỉ định của bác sĩ. Đây là những việc làm nguy hại dễ dẫn đến tình trạng kháng thuốc, hoặc nhiễm các loại vi khuẩn nghiêm trọng hơn.
An San